ZACHOWEK. Po śmierci najbliższej osoby okazało się, że pozostawiła ona testament, na podstawie którego cały swój majątek przekazała np. obcej osobie lub tylko jednemu z dzieci. Czy w takiej sytuacji najbliższym członkom rodziny przysługują jakiekolwiek uprawnienia lub roszczenia?
Odpowiedź brzmi: TAK.
Ochrona przysługuje najbliższym członkom rodziny zmarłego, którzy doszliby do dziedziczenia, gdyby zmarły nie pozostawił po sobie testamentu. Jeśli jesteś dzieckiem, bądź małżonkiem zmarłego, a nie odziedziczyłeś spadku z uwagi na testament, który sporządził zmarły – przysługuje Ci roszczenie o zachowek. Roszczenie to przysługuje również rodzicom zmarłego, w sytuacji gdy nie pozostawił on dzieci, ani wnuków. Dalszym krewnym prawo do zachowku nie przysługuje.
Jest to uprawnienie do żądania od osoby, która odziedziczyła spadek na podstawie testamentu zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. Wysokość zachowku jest uzależniona od wartości spadku, który pozostawił zmarły. Co do zasady zachowek przysługuje w wysokości stanowiącej równowartość połowy udziału, który osoba uprawniona nabyłaby, gdyby nie został sporządzony testament. Jeśli zachowek przysługuje osobie małoletniej albo trwale niezdolnej do prawy – wysokość zachowku wynosi 2/3 udziału, który osoba by otrzymała gdy spadkodawca nie sporządził testamentu.
Roszczenie przedawnia się po upływie 5 lat od daty ogłoszenia testamentu. Roszczenie o zachowek należy skierować do sądu właściwego według miejsca zamieszkania osoby zobowiązanej do zapłaty.
Wysokość opłaty sądowej od pozwu wynosi 5% żądanej kwoty. Jednakże w zależności od sytuacji majątkowej powód może złożyć wniosek o zwolnienie od opłaty sądowej.
Zachowek nie przysługuje osobie, która została wydziedziczona przez spadkodawcę. (wydziedziczenie będzie tematem odrębnego wpisu).